Vitamine B12 is net zo belangrijk als foliumzuur, voor en tijdens de zwangerschap!
Belang van foliumzuur
Aan het belang van foliumzuur voor en tijdens de zwangerschap, wordt tegenwoordig (terecht) veel bekendheid gegeven. Foliumzuur verkleint de kans op een kindje met neurale-buisdefecten (zoals een ‘open ruggetje’ of een ‘open schedel’). De neurale buis is bij een ongeboren kind het begin van het ruggenmerg en van de hersenen. Het is inmiddels algemeen bekend dat een supplement met extra foliumzuur vanaf het moment dat men zwanger wil worden tot 8 weken na de bevruchting, het risico op neurale-buis defecten met 50-70 % kan verminderen.
De biologisch actieve vormen van foliumzuur spelen als co-enzym een belangrijke rol in de aminozuurstofwisseling en bij de synthese van DNA en RNA. Daarom is de behoefte aan foliumzuur relatief hoog tijdens groei en zwangerschap en manifesteren tekorten zich het eerst in weefsels met een snelle celdeling. Vitamine B12 is in de stofwisseling betrokken bij twee enzymsystemen. Via één van beide is vitamine B12 direct van invloed op de stofwisseling van foliumzuur. De relatie tussen beide vitamines wordt wel verklaard vanuit het feit dat in het geval van een vitamine B12-tekort het beschikbare foliumzuur niet verder kan worden omgezet dan tot N5-methyltetrahydrofoliumzuur. Dit is geactiveerd foliumzuur dat nodig is om homocysteïne om te zetten in methionine. Bij onvoldoende inname van vitamine B12, accumuleren stofwisselingsproducten zoals methylmalonzuur en homocysteïne. Er ontstaat dan een (relatief) tekort aan ‘niet gemethyleerd’ foliumzuur (de zogenaamde methyl folate trap). Bovendien wordt een verhoogd homocysteïnegehalte in verband gebracht met onvruchtbaarheid en (herhaalde) miskramen. Een verhoogd homocysteïnegehalte wordt (meestal) veroorzaakt door een tekort aan vitamine B12, foliumzuur en/of vitamine B6.
Een serum-B12-waarde van kleiner of gelijk aan 185 pmol/L wordt in verband gebracht met een 3,5 maal grotere kans op spina bifida.
Gebleken is dat moeders met een kind met spina bifida duidelijk lagere waarden van serum-B12 hadden dan moeders met gezonde kinderen. Het risico op een zwangerschap met neurale buis defecten is twee maal zo groot bij vrouwen met een B12-waarde van onder de 258 pmol/L. Uit onderzoeken is bovendien gebleken dat een tekort aan vitamine B12 daarnaast ook in verband wordt gebracht met onvruchtbaarheid en miskramen.
Te weinig vitamine B12 kan dus, net als te weinig foliumzuur, de ontwikkeling van de neurale buis aantasten. Wil je zwanger worden, en heb je al klachten die doen denken aan een vitamine B12-tekort, vraag de huisarts dan om hierop te testen.
Bronnen:
1. Marginal maternal vitamin B12 status increases the risk of offspring with spina bifida. Groenen PM, van Rooij IA, Peer PG, Gooskens RH, Zielhuis GA, Steegers-Theunissen RP. Am J Obstet Gynecol. 2004;191:11–17.
2. Vitamin B12 and the risk of neural tube defects in a folic-acid-fortified population. Ray JG, Wyatt PR, Thompson MD, et al. Epidemiology. 2007;18:362–366.
3. Maternal serum B12 levels and risk for neural tube defects in a Texas-Mexico border population. Suarez L, Hendricks K, Felkner M, Gunter E. Ann Epidemiol. 2003;13:81–88.
Oktober 2007