Methylmalonzuurwaarden bij kinderen
Verband MMA en B12
Onlangs verscheen een artikel1 over de waarden van de methylmalonzuurconcentratie in het bloed van gezonde Nederlandse kinderen. Dit onderzoek is uitgevoerd aan de Universiteit van Nijmegen. Er is gekeken naar het verband tussen de waarden van methylmalonzuur bij gezonde kinderen en hun vitamine B12-waarde in het bloed. De onderzoekers hebben willen aantonen of er een duidelijk verband bestaat tussen de hoogte van de vitamine B12-waarde bij kinderen en de hoogte van de methylmalonzuurwaarde. Deze zouden dan omgekeerd evenredig moeten zijn.
Uit recent onderzoek is gebleken dat vitamine B12-tekort geregeld voorkomt bij kinderen. Hierbij is dan meestal geen sprake van de “klassieke” symptomen zoals macrocytaire anemie. Het beeld manifesteert zich nogal met aspecifieke maar ernstige symptomen, zoals epileptische aanvallen en groei- en ontwikkelingsachterstanden. Er is steeds meer bewijs dat vitamine B12-gebrek bij kinderen tot onomkeerbare neurologische schade kan leiden.
Functioneel B12-tekort
Methylmalonzuur is een indicator voor een functioneel vitamine B12-tekort: een verhoogde methylmalonzuurwaarde geeft aan dat er sprake is van een vitamine B12-tekort op celniveau. Deze bepaling kan daarmee gebruikt worden om de diagnose te bevestigen wanneer er twijfel bestaat. Dat is alleen mogelijk indien uitgesloten wordt dat de verhoogde methylmalonzuurwaarde aan een andere oorzaak te wijten is. Er is onderzocht in hoeverre de methylmalonzuurwaarde correleert met leeftijd, geslacht, creatininewaarde (parameter voor de nierwerking) en vitamine B12-waarde. Van een groep van 186 kinderen tussen de 0 en 19 jaar werd het bloed geanalyseerd. Vitamine B12-waarden, ingedeeld naar leeftijd, zijn door van Beynum et. al. reeds eerder gepubliceerd2).
Bij kinderen boven de 1 jaar was er een zwakke positieve correlatie tussen methylmalonzuurwaarden en leeftijd.
De methylmalonzuurwaarden waren significant hoger bij kinderen met lage vitamine B12-waarde. Kinderen met vitamine B12-concentraties onder de 250 pmol/l hebben een gemiddelde methylmalonzuurconcentratie van 0,25 micromol/l. Kinderen met vitamine B12-concentraties boven de 250 pmol/l hebben een gemiddelde methylmalonzuurconcentratie van 0,18 micromol/l.
Er werd geen verschil in methylmalonzuurwaarden en vitamine B12-waarden tussen jongens en meisjes waargenomen. De creatinineconcentratie bleek geen invloed te hebben op de methylmalonzuurwaarden.
In eerdere publicaties is gesteld dat hoge methylmalonzuurwaarden bij kleine kinderen mogelijk veroorzaakt worden door een nog niet volledig ontwikkelde lever of nierfunctie. Dit onderzoek laat zien dat een hoge methylmalonzuurwaarde gekoppeld is aan een lage vitamine B12-waarde. De bepaling van de methylmalonzuurconcentratie in het bloed wordt in diverse diagnostische protocollen geadviseerd om een vitamine B12-tekort te bevestigen. Dit onderzoek laat zien dat de bepaling van methylmalonzuur ook bij kinderen goed toepasbaar is om een vitamine B12-tekort aan te tonen. De auteurs bevelen aan, bij een groot aantal klinische symptomen de diagnose B12-tekort in overweging te nemen en de methylmalonzuur bepaling in de diagnostiek van een B12-tekort bij kinderen toe te passen. Zij doen geen aanbeveling voor de te hanteren grenswaarde.
Toelichting
Het is positief dat met dit artikel aandacht wordt besteed aan een vitamine B12-tekort bij kinderen. De auteurs geven geen grenswaarde voor methylmalonzuur bij kinderen. Louwman et al.3 hanteren een grenswaarde van 0,29 micromol/l voor methylmalonzuur. Dat wil zeggen dat kinderen met een hogere waarde dan 0,29 micromol/l een vitamine B12-tekort hebben. Het laboratorium van het UMC St. Radboud te Nijmegen hanteert een algemene referentiewaarde van 0,32 micromol/l. Waarden kunnen altijd iets van elkaar verschillen vanwege het gebruik van verschillende meetmethoden. Over de vraag in hoeverre bij een normale methylmalonzuurwaarde de diagnose B12-tekort verworpen kan worden, doen de auteurs geen uitspraak. Uit onderzoek4 is bekend dat een niet te verwaarlozen aantal patiënten die bij toediening van vitamine B12-injecties neurologisch herstel laten zien, geen verhoogde methylmalonzuurwaarde had.
Bronnen:
1. Methylmalonic acid values in healthy Dutch children. Hogeveen, M., van Beynum, I., van Rooij, A., Kluijtmans, L., den Heijer, M. en Blom, H. Eur. J. Nutr. 2008; 47: 26-31.
2. Total homocysteine and its predictors in Dutch children. Beynum van, I. et. al. Am. J. Clin. Nutr. 2005; 81: 1110-1116. De in dit artikel genoemde waarden voor kinderen staan op onze website: https://stichtingb12tekort.nl/een-vitamine-b12-tekort-bij-kinderen/. Het betreft hier de bovenste set waarden.
3. Signs of impaired cognitive function in adolescents with marginal cobalamin status. Louwman, M.W.J. et. al. Am. J. Clin. Nutr. 2000; 72: 762-769.
4. Cobalamin responsive disorders in the ambulatory care setting: unreliability of cobalamin, methylmalonic acid and homocysteine testing. Solomon, L. R. Blood 2005; 105: 978-985.
Maart 2008