Neurologische symptomen invers gerelateerd aan hemoglobineniveau
Recent verscheen in het Postgrad Medical Journal: Comparison of clinical and electrodiagnostic features in B12 deficiency neurological syndromes with and without antiparietal cell antibodies van U K Misra en J Kalita
Doel van dit onderzoek was het vergelijken van klinische en elektrodiagnostische bevindingen in neurologische syndromen bij een B12-deficiëntie.
In het zenuwstelsel, gedraagt vitamine B12 zich als een coenzyme in de methyl-melonyl-CoA-mutase-reactie, welke nodig is voor de synthese van myeline. Een vitamine B12-deficiëntie resulteert in een defecte synthese van myeline wat leidt tot diverse centrale en perifere zenuwstelsel disfuncties. Een onbehandelde vitamine B12-deficiëntie, kan leiden tot macrocytaire anemie, subacute gecombineerde degeneratie van het ruggenmerg, encephalopathie en neuropathie, in verschillende combinaties en permutaties.
Neurologische klachten
In dit onderzoek werden 57 patiënten meegenomen met neurologische klachten als gevolg van een vitamine B12-deficiëntie. Klinische, radiologische, en elektrodiagnostische bevindingen werden onderzocht. Patiënten werden verdeeld in twee groepen: een groep met en een groep zonder antistoffen tegen pariëtale cellen.
25 Patiënten hadden myeloneuropathie, 14 myelopathie, 13 myeloneuroencephalopathie, 4 myeloencephalopathie, en 1 patiënt had een gedragsstoornis.
De diagnose vitamine B12-deficiëntie werd gebaseerd op een B12-serumwaarde onder de 211 pg/ml (155 pmol/L) en/of megaloblastair beenmerg.
Bij 49% werden antistoffen tegen de pariëtale cellen aangetroffen. Patiënten werden na de diagnose onmiddellijk behandeld met cyano- of hydroxocobalamine. Zij kregen 10 dagen elke dag een injectie, vervolgens wekelijks gedurende 1 maand, en daarna maandelijks als onderhoud.
Herstel
Na 3 maanden waren 31 patiënten volledig hersteld (gedefinieerd als onafhankelijk kunnen functioneren in het dagelijkse leven), 11 patiënten gedeeltelijk hersteld (afhankelijk van hulp bij dagelijkse activiteiten) en 3 patiënten waren (nog steeds) aan bed gebonden.
De neurologische problemen werden waarschijnlijk veroorzaakt door de vitamine B12-deficiëntie, en niet door de onderliggende oorzaak daarvan. Aanwezigheid van antistoffen pariëtale cellen, gaven geen verschil in de bevindingen.
In dit onderzoek naar vitamine B12-deficiëntie gerelateerde neurologische syndromen, was myelopathie aanwezig bij 93%, encephalopathie bij 48% en neuropathie bij 44% van de patiënten.
Bij vrijwel alle patiënten was er sprake van een combinatie van syndromen.
Vergelijkbare resultaten werden gevonden in een eerder onderzoek onder 143 patiënten, waarin bij 88% myelopathie werd gevonden, encephalopathie in 15%. In dat onderzoek werden echter ook patiënten meegenomen zonder neurologische klachten.
Cognitieve beperkingen in dit onderzoek werden geassocieerd met gedragsveranderingen bij 33% van de patiënten, in de vorm van prikkelbaarheid, hallucinaties, depressie, obsessie, agressie, angst en/of waanideeën.
Dit werd in eerdere onderzoeken ook al aangetroffen.
Psychische symptomen bij patiënten met vitamine B12-deficiëntie zijn: verwarring, hallucinatie, delirium, psychose, depressie, geheugenproblemen, manie en schizofrenie.
Bij 146 patiënten met neuropsychiatrische symptomen had 28% geen anemie of macrocytose.
In dit onderzoek had 23% geen anemie en 26% geen macrocytose.
In een onderzoek onder 16 patiënten met een vitamine B12 deficiëntie en dementie, verbeterde de (langdurig aanwezige) dementie niet. Dit bevestigt de noodzaak van een vroege diagnose en behandeling.
De neurologische symptomen zijn invers gerelateerd aan het hematocriet en hemoglobine niveau.
Commentaar:
Uit ervaringen van patiënten is ons dit ook opgevallen. De patiënten met (soms ernstige) neurologische klachten hebben vaak geen anemie, en de patiënten met duidelijke anemie hebben vaak geen of weinig neurologische klachten.
Een vitamine B12-deficiëntie kan leiden tot ernstige neurologische, cognitieve en psychische klachten. Zonder tijdige diagnose en behandeling, kan de schade onherstelbaar blijken.
Bij vóórkomen van myelopathie, neuropathie en/of encephalopathie zou daarom altijd gekeken moeten worden naar een mogelijke vitamine B12-deficiëntie.